Ciekawostki etymologiczne: бегемот
Hipopotam to tak niezwykłe zwierzę, że chyba we wszystkich językach ma niezwykłe nazwy. Nasza pochodzi od greckiego „hippopotamos”, czyli „rzeczny koń”. A co z rosyjską nazwą?
Gwoli sprawiedliwości trzeba dodać, że rzeczny koń funkcjonuje także po rosyjsku jako гиппопотам. Nazwa бегемот wzięła się zaś z języka starohebrajskiego za pośrednictwem Biblii, a dokładnie Księgi Hioba, w której występuje jako określenie największego zwierzęcia lądowego. Jego istnienie miało w tym przypadku zaświadczyć o potędze Boga.
Вот бегемот, которого Я создал, как и тебя;
он ест траву, как вол;
вот, его сила в чреслах его и крепость его в мускулах чрева его;
поворачивает хвостом своим, как кедром;
жилы же на бедрах его переплетены;
ноги у него, как медные трубы; кости у него, как железные прутья;
это — верх путей Божиих;
только Сотворивший его может приблизить к нему меч Свой
(Иов 40:10-19)
Po polsku natomiast ten cytat wygląda tak:
Oto hipopotama – <jak ciebie go stworzyłem> –
jak wół on trawą się żywi.
Siłę swoją ma w biodrach,
a moc swą ma w mięśniach brzucha.
Ogonem zawija jak cedrem,
ścięgna bioder ma silnie związane,
jego kości jak rury miedziane,
jego nogi jak sztaby żelazne.
Wyborne to dzieło Boże,
Stwórca dał mu twardy miecz.
(Hi 40: 15-19)
Wersja rosyjska pochodzi z przekładu synodalnego (1867–1876), polska – z Biblii Tysiąclecia.
Słowo to bywało także interpretowane jako określenie bestii. Być może tym tropem szedł Michaił Bułhakow, nadając demonicznemu kotu z „Mistrza i Małgorzaty” imię Behemota.